Xử sự thông minh với những câu hỏi của trẻ

Dù trong tình huống nào, cha mẹ đừng bao giờ dập tắt các câu hỏi “vì sao” của con bằng câu trả lời “Vì nó là vậy chứ sao”, hay với thái độ khó chịu như “Mẹ đang mệt, con đừng hỏi nữa”.

Khi trẻ được 2-3 tuổi, bố mẹ bắt đầu bối rối, đau đầu khi con liên tiếp hỏi những câu bắt đầu bằng 2 tiếng “Tại sao”. Một vài câu hỏi mà trẻ hay đặt ra với cha mẹ như:

- "Ba ơi, cớ sao vùng trời màu xanh?".

- "Cớ sao con gà có 2 chân mà con chó lại có 4 chân?".

- "Vì sao con tên là Quân?".

- "Mẹ ơi, tại sao trong hình cưới của cha mẹ lại không có con?".

- "Vì sao ở trên trời lại có nước rơi xuống?".

- "Tại sao tóc ông nội màu trắng?".


Trẻ thường dùng những câu hỏi "Vì sao" với ước muốn phát hiện thế giới xung quanh. Ảnh: Thi Trân.

Không khó để cha mẹ cảm thấy trẻ tỏ ra rất thích chí với mọi thứ xung quanh mà chúng đang được nhìn thấy, nghe thấy, cảm thấy được. Hôm nay có vẻ như có một thế giới rộng lớn hơn đang mở ra trước mắt trẻ.

Điều đó thúc đẩy trí tò mò, nhu cầu khám phá thế giới xung quanh, những mối quan hệ mới giữa các sự vật, hiện tượng trong thế giới quan mà trước đó bé chưa biết. Và một trong nhiều cách đặc biệt để trẻ tìm tòi thế giới xung quanh mình chính là đặt câu hỏi. Đây cũng chính là đặc điểm phát triển tư duy quan trọng của trẻ ở thời kỳ này.

Tuy vậy, có những nguyên do khác đằng sau câu hỏi “Vì sao” của trẻ mà phụ huynh chưa biết. Đôi khi, trẻ hỏi đi hỏi lại một vấn đề chỉ vì để được nghe cha mẹ trả lời nhiều lần & ghi nhớ lại thông tin. Cũng có khi trẻ hỏi “Vì sao” không phải để tìm câu trả lời nên dù ba mẹ cố sức rất nhiều cũng không thể làm con thỏa mãn, bởi lúc ấy trẻ hỏi chỉ để gây mọi ánh nhìn của người lớn, để được nói chuyện với bố mẹ & được quan tâm.

Vì vậy, bằng tình yêu mến của chính mình, bố mẹ cần giải mã ý nghĩa đằng sau các câu hỏi “Vì sao” của trẻ để có sự đáp ứng phù hợp. Hãy nhớ rằng trẻ càng hỏi nhiều chứng tỏ trẻ càng có cơ hội phát triển trí tuệ & kỹ năng tìm kiếm thông tin, điều này rất có lợi cho việc học sau này. Khi đã hiểu được vấn đề này, bố mẹ cần chú ý:

1. Dù trong tình thế nào, đừng bao giờ dập tắt các câu hỏi “vì sao” của con bằng câu trả lời “Vì nó là vậy chứ sao” & với thái độ khó chịu như “Mẹ đang mệt, con đừng hỏi nữa”.

2. Trả lời một cách khoa học, logic về sự việc bằng ngôn ngữ dễ hiểu và ngắn gọn nhất có thể.

3. Cho con dịp tốt tự ngẫm nghĩ trước khi trả lời.

4. Không cười nhạo các câu trả lời ngô nghê của con, ngược lại, cần nên tỏ ra hào hứng, ngạc nhiên như “Ồ, là như vậy đó hả”, “Hay quá ha”…

5. Khi cha mẹ thực sự không biết câu trả lời, hãy công nhận là mình không biết & cùng con tìm câu trả lời. “Mẹ cũng không biết vì cổ của hươu cao cổ dài nữa, hay là cuối tuần này mẹ con mình đi thảo cầm viên tìm tòi xem sao nhé”.

6. Khi bị dồn vào thế bí, thay vì cáu gắt, bố mẹ hãy hỏi lại con “Theo con thì cớ sao”, trẻ sẽ tiếp tục nghĩ ngợi trong thời gian bố mẹ tìm câu trả lời thích hợp.

Chuyện kích thích trẻ hỏi là cách tuyệt vời nhất để nuôi dưỡng tính ham học hỏi của con. Mặt khác, chính sự quan tâm và đồng hành cùng con phát hiện thế giới xung quanh sẽ là món quà vô giá để nuôi dưỡng lòng tự tôn của con, giúp trẻ cảm thấy được mình đang sống trong tình yêu mến sâu sắc của bố mẹ.